Μιλούμε για τη θέση της γυναίκας στην Ομηρική εποχή. Να πούμε λίγα για το θεσμό του γάμου. Η μονογαμία επικρατεί και στους Έλληνες της εποχής των ομηρικών επών (Αγαμέμνων, Οδυσσέας, Μενέλαος) και στους μη Έλληνες (Πάρις, Έκτορας - εξαίρεση ο Πρίαμος, που έκανε παιδιά και με άλλες γυναίκες).
Ίσως ο γάμος δεν ήταν ακόμα σαφώς καθορισμένος κοινωνικός θεσμός και πολύ λιγότερο μέρος μια νομοθεσίας που δεν υπήρχε ακόμα, αλλά για πόσα άλλους θεσμούς υπήρχε νομοθεσία; Όμως αυτό δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα, όπως οδήγησε πολλούς παλαιότερα, και πέρασε αυτή η άποψη και σε μας, τους μη ειδικούς, πως ο γάμος ήταν μια απλή πράξη συναλλαγής, περίπου εμπορικής συναλλαγής. Είναι πολλά τα χωρία που μας δείχνουν πως υπήρχε μια συζυγική στοργή κι ένας σεβασμός στη γυναίκα-σύζυγο, και μάλιστα δίχως τον πειθαναγκασμό του νόμου, ή τις έμμεσες ή άμεσες διατάξεις της θρησκείας, που είναι κι αυτές μια μορφή νόμου. Είναι χαρακτηριστικά τα αποσπάσματα από τον Όμηρο:
Ο Οδυσσέας στο Β της Ιλιάδας λέει:
Τι κι ένα μήνα από το ταίρι σου να λείψεις μόνο,
Βαρυγκομίζεις στο πολύκουπο καράβι σου....
Κι ο Αχιλλέας στο Ι, θα πει για την αγαπημένη του τη Βρησηίδα:
Οι Ατρείδες μόνο στις γυναίκες τους έχουν αγάπη;
Ποιος καλόγνωμος και μυαλωμένος άντρας
Δεν νοιώθει αγάπη και δεν γνοιάζεται το ταίρι του;
Μα τόσο εγώ των Τρώων δεν γνοιάζομαι τα πάθη
Κι ούτε για την Εκάβη νοιάζουμαι και για τον Πρίαμο τόσο
Και για τα αδέλφια μου, που κάποτε περίσσια κι αντρειωμένα
Θα κυλιστούν στη σκόνη απ’ των εχθρών τα χέρια,
Όσο για σένα γυναίκα μου, όταν κάποιος Αργίτης πάρει τη λευτεριά σου
Και ξωπίσω του σε σέρνει δακρυσμένη...
Σταχυολογήματα από την εκπομπή του Κωστή Κολώτα "Κουβέντα με ένα φίλο" στον ραδιοφωνικό σταθμό Κανάλι 6 της Λεμεσού. Ενότητα ΓΥΝΑΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου